كف درياچه اروميه عميق شد

به گزارش «تابناك»، مسعود تجريشي روز پنج شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با بيان اينكه افزايش يك متري عمق آب در درياچه اروميه اتفاق افتاده است، افزود: اميدواريم با آب بيشتري كه به سمت درياچه اروميه مي آيد، مردم بتوانند استفاده هاي تفرجگاهي نيز از اين پهنه آبي داشته باشند.

وي با تاكيد بر اينكه احياي درياچه اروميه فرصت طلايي است، گفت: احياي درياچه اروميه نشان داد كه مي توانيم مصرف آب كشاورزي را كم كنيم و در عين حال توليدات را افزايش دهيم.

تجريشي تاكيد كرد: بايد در اين مسير تا ۵ ساله آينده حركت كنيم تا مطمئن شويم احياي اكولوژيكي درياچه اروميه اتفاق افتاده است.

وي اظهار كرد: برنامه ها و اقدامات انجام شده براي احياي درياچه اروميه در سال هاي گذشته، مي تواند الگويي براي ديگر تالاب هاي كشور و مشكلات آبي جاري باشد .

معاون منابع انساني سازمان حفاظت محيط زيست با بيان اينكه احياي درياچه اروميه مي تواند الگويي براي تمام دنيا باشد، افزود: در كتاب درسي دانش آموزان استراليا به عنوان تجربه و مديريت ناموفق از درياچه اروميه نامبرده شده بود، ولي ما در كوتاه ترين زمان با علم، توان و ابتكار داخلي توانستيم درياچه را احيا كنيم كه دستاورد بسيار بزرگي است .

وي ادامه داد: اين در حالي است كه براي درياچه آمريكا بيش از ۲۰ سال و درياچه آرال نيز ۱۰ سال است كه نتوانسته اند كاري انجام دهند، اما ما نشان داديم با استفاده از كار جمعي، دانش روز و تجربه هاي جهاني مي توانيم درياچه اروميه را احيا كنيم.

تجريشي گفت: فاز تثبيت درياچه اروميه را در سال هاي ۹۶ و ۹۷ گذرانديم و بعد از آن به دنبال اين بوديم كه با كاهش مصرف آب، بهره وري آب را افزايش دهيم و كشاورزي منطقه از حالت سنتي به كشاورزي پيشرفته تر تبديل شود.

وي ادامه داد: از سال ۱۳۹۷ به اين سمت حركت كرديم كه چگونه مي توانيم با آب كاهش يافته كه به سمت درياچه سرريز شده و نيز آب باقي مانده، به معيشت كشاورزان منطقه كمك كنيم.

مدير دفتربرنامه ريزي و تلفيق ستاد احياي درياچه اروميه گفت: بنا بر اعلام وزارت جهاد كشاورزي در اين سال ها با استفاده از ۴۰ درصد آبي كه در پاياب سدها داشتيم، ۱۵ تا ۲۵ درصد توليدات زراعي و باغي را افزايش داديم كه نشان مي دهد پيش از اين، آب را اسراف مي كرديم.

وي با اشاره به اينكه در قدم بعدي بايد از ۶۰ درصد آب باقي مانده توليدات كشاورزي افزايش پيدا كند، افزود: يكي از برنامه هاي گسترده اين است كه روي ۵ محصول اصلي يونجه، گندم، انگور، سيب و چغندرقند متمركز شويم.

تجريشي اضافه كرد: در خصوص چغندر قند با اين روش كه مازاد بر توليد نبايد از استان خارج شود، برنامه ريزي كرديم و توانستيم با نشاء، آبياري زير سطحي و بذرهاي مناسب تمام نياز داخلي استان هاي پيراموني درياچه اروميه را تامين و ادامه فعاليت كارخانه قند مياندوآب را ممكن كنيم.

وي افزود: در گندم نيز سه بذر مختلف كه مراكز تحقيقاتي بخش خصوصي توليد كرده بودند، معرفي و امسال در ۴۷ هزار هكتار از ۱۱۷ هزار هكتار اراضي كشت گندم انجام گرفت و اين روند تا ۵ سال آينده ادامه پيدا مي كند.

مدير دفتربرنامه ريزي و تلفيق ستاد احياي درياچه اروميه اظهار كرد: در رابطه با گياهان دارويي، برنامه مفصلي از سوي جهادكشاورزي به عنوان مجري طرح گياهان دارويي از ۳ سال پيش شروع شده و هر سال ۱۰۰ درصد سطح زيركشت اراضي گياهان دارويي افزايش پيدا كرده و سعي كرديم از ظرفيت هاي علمي جهاد دانشگاهي دو استان آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي نيز در مورد اينكه چه نوع گياهان دارويي در اين استان ها كاشت شود و همچنين احصاء چالش ها و موانع موجود در اين مسير، كمك گرفته شود.

وي گفت: ظرفيت بسيار خوب زير ساختي در حوزه گياهان دارويي در كشور وجود دارد و درياچه اروميه تاكنون از جمله حوضه هاي آبريزي بوده است كه ساختار ان معكوس بوده، يعني ظرفيت كارخانه اي وجود داشته، ولي محصول به عمل نمي آمد.

تجريشي يادآوري كرد: در حوضه آبريز درياچه اروميه سعي كرده ايم به سمت كشت گياهان كم آبري برويم كه داراي ارزش اقتصادي بالايي تري هستند.

وي ادامه داد: تا آخر امسال و حداكثر خرداد ماه سال آينده عمده پروژه هاي سازه اي از جمله سردهنه ها و همچنين پروژه انتقال آب و تصفيه خانه هاي در نظر گرفته شده براي احياي درياچه اروميه به اتمام مي رسد و در دولت بعدي نياز به اجراي پروژه هاي سنگين با منابع مالي بالا نخواهيم داشت.

مدير دفتربرنامه ريزي وتلفيق ستاد احياي درياچه اروميه اضافه كرد: فعاليت هاي كاهش مصرف آب كشاورزي از سال ۹۸ شروع شده و برنامه ها در سازمان برنامه و بودجه و وزارت كشاورزي به تصويب رسيده و در سال آبي جاري، جهاد كشاورزي در ۴۰ منطقه روستايي به عنوان پايلوت برنامه ها را آغاز كرده و سازمان جهاني فائو نيز كمك مي كند تا از تجربه بين المللي براي مصرف آب كمتر و افزايش توليدات استفاده كنيم.

وي افزود: تمام اقدامات و كارهاي مربوط به احياي درياچه اروميه در اين راستاست كه بعد از اينكه پروژه هاي سازه اي به اتمام برسند، تا سال ۱۴۰۶ درياچه به تراز اكولوژيك برسد و پروژه هايي اجرايي شوند كه بقيه آب مورد نياز را تامين كنند.

مودار تغييرات ۳۰ ساله درياچه اروميه بر پايه داده‌هاي ماهواره‌اي نشان مي‌دهد كه اين درياچه هنوز با روزهاي خوب خود فاصله زيادي دارد و افزايش بارش‌ها و استفاده بهينه از منابع آبي بر اساس سياست‌هاي ستاد احياي درياچه اروميه مي‌تواند ضمن ادامه روند افزايش تراز آب اين درياچه، به احياي كامل آن بيانجامد.

قبل از تشكيل ستاد احياي درياچه اروميه تراز اين حوزه آبي بسته سالانه به طور متوسط ۴۰ سانتي‌متر كاهش مي‌يافت اما در سايه اقدامات دولت تدبير و اميد، روند خشك شدن آن متوقف شد.

هرچند تراز يك‌هزار و ۲۷۴ متر به عنوان ارتفاع اكولوژيك درياچه اروميه اعلام شده ولي اين درياچه در تراز يك‌هزار و ۲۷۲ متر هم شرايط مطلوب خواهد داشت و بيش از ۹۵ درصد كانون‌هاي ريزگرد آن رفع خواهد شد.

درياچه اروميه در قالب طرح‌هاي ستاد احيا قرار است ظرف مدت ۱۰ سال / از ۱۳۹۴/ به تراز اكولوژيك خود برسد كه حدود يك‌ونيم تا ۲ سال از برنامه عقب است؛ اين درياچه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شروع به خشك شدن كرد و بنا بر آمار بين‌المللي تا سال ۲۰۱۵ ميلادي حدود ۸۰ درصد از مساحت آن خشك شد.